Een succesvolle vleeskuikenronde kenmerkt zich door een stabiele omgeving van uitkomen tot de slachterij, zodat het volledige genetische potentieel voor groei, opbrengst en voederconversie kan worden gerealiseerd. Temperatuur, luchtvochtigheid en ventilatie zijn van belang, evenals voeding en voer. Vaak wordt een lichtschema als vanzelfsprekend beschouwd, maar het is ook een omgevingsfactor die invloed kan hebben op de prestaties van de vleeskuikens.
In dit kennisartikel van Cobb Europe lopen we enkele van de best praktische toepassingen van verlichtingsprogramma’s door. Verlichting heeft ook effect op de gezondheid en de algehele productiviteit van vleeskuikenkoppels. Lichtschema’s spelen een grote rol bij moederdieren, maar kunnen ook een belangrijke bijdrage leveren aan het maximaliseren van de prestaties en het welzijn van vleeskuikens.
Brendan Graaf, vleeskuikenspecialist bij Cobb Europe, bevestigt dat er veel verschillende lichtprogramma’s zijn, die kunnen worden gebruikt voor het houden van vleeskuikens. “Veel geadviseerde verlichtingsprogramma’s voor het houden van vleeskuikens zijn regio specifiek en niet relevant voor andere delen van de wereld. Bij het kiezen van een lichtschema moeten vleeskuikenhouders rekening houden met hun omgeving, omstandigheden in de stal en de algemene productiedoelstellingen.”
Licht als omgevingsfactor voor vleeskuikens bestaat uit drie hoofdparameters: intensiteit, duur (fotoperiode) en golflengte (kleur). Vleeskuikenhouders begrijpen dat een goede start voor vleeskuikens essentieel is gedurende de eerste vijf tot zeven dagen na het uitkomen, waarbij ze onbeperkt de beschikking hebben over voer en water. Het verstrekken van de juiste lichtduur, intensiteit en verdeling tijdens deze periode bevordert de activiteit. Dit zorgt voor een optimale voeding- en waterconsumptie, spijsvertering en ontwikkeling van het skelet en het immuunsysteem. Factoren die allemaal bijdragen aan een gezond koppel onder goede welzijn omstandigheden.
Donker en licht goed afstemmen
“In ons standaard verlichtingsprogramma (Tabel 1) raden we aan om vleeskuikens op de dag van opzet 24 uren licht te geven waardoor de kuikenactiviteit gemaximaliseerd wordt, het voer en water makkelijk wordt gevonden en de opname gemaximaliseerd”, vervolgt Graaf. Een donkerperiode is een natuurlijke vereiste voor alle dieren, maar langere periodes van duisternis vroeg na plaatsing hebben aangetoond dat ze de voeropname beperken, wat kan leiden tot een verminderde groei. “We raden aan om vanaf de eerste dag een uur (donker) rust in te bouwen tot de kuikens een lichaamsgewicht hebben van 130 tot 180 gram of zeven dagen oud. Dit zorgt voor voldoende opname van voedingsstoffen en groei tijdens de opstartperiode, terwijl de korte rustperiode de voederconversie helpt verbeteren, sterfte en skeletdefecten vermindert en de melatonineproductie verhoogt, wat de ontwikkeling van het immuunsysteem weer bevordert”, voegt de vleeskuikenspecialist van Cobb Europe toe.
Tabel 1. Een voorbeeld van een standaard lichtschema in het Verenigd Koninkrijk
|
Leeftijd |
Uren donker* |
Uren licht* |
Aanpassing in uren donker |
| 0 dagen |
0 |
0 |
0 |
| 1 dag |
1 |
23 |
+1 |
| 130 tot 180 gram of op 7 dagen |
6 |
18 |
+5 |
| Tussen periode |
6 |
18 |
0 |
| 5 dagen voor uitladen |
5 |
19 |
-1 |
| 4 dagen voor uitladen |
4 |
20 |
-1 |
| 3 dagen voor uitladen |
3 |
21 |
-1 |
| 2 dagen voor uitladen |
2 |
22 |
-1 |
| 1 dagen voor uitladen |
1 |
23 |
-1 |
* respecteer de lokale wetgeving voor lichtschema’s met betrekking tot minimum en maximum uren licht en donker per 24 uren.
Het is belangrijk om op te merken dat zodra de uit-tijd voor de verlichting is ingesteld, dit nooit mag veranderen gedurende de ronde. De dieren wennen er snel aan wanneer de donkerperiode nadert en zullen een verhoogde activiteit laten zien, voordat de lichten worden uitgeschakeld gaan ze drinken. Eventuele aanpassingen van het verlichtingsprogramma mogen alleen op de aan-tijd worden aangebracht.
De lichtintensiteit op vloerniveau mag niet meer dan twintig procent variëren van de helderste tot de donkerste gebieden in de stal
In termen van lichtintensiteit gedurende deze periode is aangetoond dat helderder licht de activiteit bevordert. De vleeskuikens geven hier de voorkeur aan. “We raden een minimale intensiteit van 25 lux aan in het donkerste deel van de stal, gemeten op kuikenhoogte”, zegt Graaf, “De lichtintensiteit moet ook in dit gebied zo uniform mogelijk zijn om een goede uniformiteit van het koppel te behouden. De lichtintensiteit op vloerniveau mag niet meer dan twintig procent variëren van de helderste tot de donkerste gebieden in de stal. Vleeskuikens migreren vaak naar de helderste gebieden en als de lichtintensiteit meer dan twintig procent varieert, zullen de vleeskuikens zich niet gelijkmatig en uniform verdelen in de stal.”
Verminderen van lichtintensiteit
Lang werd gedacht dat een periode continue of bijna continue licht de beste groeiprestaties geven voor vleeskuikens. Vleeskuikens die gehouden worden met een bepaalde donkerperiode, hebben echter vaak een betere groei, een lagere voederconversie, minder skeletdefecten en een verbeterde immuunfunctie, vergeleken met dieren die onder continu licht worden gehouden. “Nadat kuikens 130 tot 180 gram of zeven dagen oud zijn, raden we aan om een enkel blok van zes uren duisternis in te voeren door de aan-tijd van de verlichting aan te passen. De uit-tijd moet hetzelfde blijven als ingesteld op dag één en deze wijziging moet worden gedaan in één keer, niet geleidelijk. In dezelfde periode kunt u beginnen met het geleidelijk (gedurende vijf tot zeven dagen) verminderen van de lichtintensiteit tot vijf tot tien lux gedurende de rest van de groeiperiode, tenzij de lokale wetgeving deze reductie verbiedt. De EU-richtlijn, bijvoorbeeld, vereist een minimum van twintig lux gedurende de hele cyclus”, legt Graaf uit.
De donkerperiode van zes uren moet worden voortgezet tot de laatste week voor het laden van de vleeskuikens. Als de laatste productiedagen naderen, vijf dagen voorafgaand aan het laden, kan de donkerperiode met één uur per dag worden afgebouwd (onder voorbehoud van lokale wetgeving) om extra groei mogelijk te maken. Dit helpt ook om de vleeskuikens rustiger te houden tijdens het vangen, zeker wanneer dit overdag gebeurt. Deze praktijk werkt vooral goed in landen met een warm klimaat, omdat is aangetoond dat dieren tijdens de donkerperiode meer hittestress vertonen. Het verminderen van de donkerperiode zal resulteren in minder hittestress voor de vleeskuikens gedurende de laatste paar dagen.
Golflengte en kleuren
In termen van golflengte en kleur van gebruikte lampen is er enig bewijs dat vleeskuikens, die onder licht met kortere golflengtes (groen en blauw) werden gehouden, verbeterde prestaties vertoonden in vergelijking met het gebruik van traditioneel wit licht. Het gebruik van voor pluimvee specifieke LED-verlichting heeft aangetoond dat het een voordeel heeft voor de prestaties van vleeskuikens en een financieel voordeel op lange termijn voor de vleeskuikenhouder.
“Er zijn veel aspecten aan verlichtingsprogramma’s en er zijn veel verschillende verlichtingsprogramma’s die met groot succes kunnen worden geïmplementeerd”, besluit de heer Graaf. “Optimaliseer uw verlichtingsprogramma op basis van uw doelstelling en lokale omstandigheden en volgens de lokale voorschriften. Een optimaal programma bevordert het volledige genetische potentieel en de gezondheid van uw koppel en levert ook uitstekende welzijnsresultaten op.
Hier meer informatie: www.cobb-vantress.com/broilerPTW8
