Wat waren de actualiteiten in de pluimveesector in Vlaanderen? DGZ blikt terug op de laatste zes maanden van 2022. Wat waren de mogelijke dreigingen van (her)opduikende ziekten? Wat waren opvallende bevindingen in het veld of vanuit de autopsiezaal van DGZ? En wat waren de ontwikkelingen van belangrijke ziekten bij pluimvee?
Mogelijke dreigingen
AI (Aviaire influenza)
Het virus is gedurende het hele jaar aanwezig gebleven in België, waarbij het bleef circuleren in de wilde vogelpopulatie. In 2022 werden maar liefst 29 uitbraken bij gehouden pluimvee gedetecteerd, waarvan achttien op professionele pluimveebedrijven. Bijkomend werd het virus ook gevonden op een Vlaamse hobbykwekerij van fretten en bij enkele dode vossen.
Hygiënogrammen
In 2022 had 95 procent van de uitgevoerde hygiënogrammen een gunstig resultaat. Het percentage goed gereinigde pluimveestallen blijft zo op een zeer hoog niveau. Bij de hygiënecontroles op de broeierijen werd bovendien geen enkele ‘onvoldoende’ score vastgesteld.
Mycoplasma gallisepticum
Vorig jaar zijn er enkele uitbraken van M. gallisepticum vastgesteld binnen het officiële monitoringsprogramma. In de tweede helft van het jaar werd de bacterie gedetecteerd in negen beslagen op vier verschillende inrichtingen.
Opvallende bevindingen
De ziekte van Marek is een virale ziekte die voorkomt bij verschillende soorten pluimvee, hoofdzakelijk kippen. Dit zeer besmettelijke herpesvirus wordt geassocieerd met verschillende ziektebeelden, waarvan de meest gekende vormen de neurale (klassieke Marek, aantasting van zenuwen) en de acute (viscerale Marek,
tumorvorming in diverse organen, zie foto’s) zijn. Vooral jonge kuikens zijn gevoelig aan infectie en het ontwikkelen van symptomen. Omdat het virus zich vermeerdert in lymfoïde cellen tast het ook de immuniteit van het dier aan, waardoor andere ziekten kunnen ontstaan.
Symptomen kunnen optreden vanaf een leeftijd van vier weken, maar vaak gebeurt dit pas enkele weken later. Bij reguliere vleeskuikens worden er zelden problemen met Marek gezien, bij traaggroeiers kan het aangeraden zijn om preventieve vaccinatie in te zetten om problemen te voorkomen.
De ziekte van Marek vaststellen en behandelen
De diagnose kan gesteld worden aan de hand van de klinische symptomen, autopsie en histologisch onderzoek. Op microscopie wordt Marek gekarakteriseerd door mononucleaire cellulaire infiltraten in perifere zenuwen en/of meerdere andere organen en weefsels, inclusief de iris en de huid. Bij dieren met letsels kan de diagnose ook bevestigd worden via labotesten.
Er is geen behandeling mogelijk van aangetaste dieren. Daarom is de bestrijding van Marek volledig gebaseerd op een preventieve aanpak, bestaande uit hygiëne, bioveiligheid en vaccinatie. Deze
vaccinatie wordt zo vroeg mogelijk na de geboorte uitgevoerd aan de hand van een intramusculaire of subcutane injectie. In ovo vaccinatie behoort ook tot de mogelijkheden.
Ontwikkelingen van belangrijke ziekten bij pluimvee
– : Situatie stabiel.
* : Geen agglutinatie-onderzoeken uitgevoerd in 2022
** : Allemaal lentogene stammen die laag pathogeen zijn
*** : 41 monsters van 5 AI-uitbraken, van de overige gevallen heeft DGZ geen analysedata
Cijfers gebaseerd op beschikbare gegevens op 06/02/2023.
Bron: DGZ
