Welke reststromen uit de supermarkt zijn geschikt om kippen mee te voeren? In een publiek private samenwerking gaan retailer Lidl, kippenboerderij Kipster en Wageningen Universiteit onderzoeken welke stromen daar hoogwaardig voor genoeg zijn. “Want het grootste probleem is zout.”
Volgens oprichter Ruud Zanders van Kipster is pluimvee niet per se kieskeurig als het gaat om reststromen. Hij gaf dit aan tijdens een speciaal event van Lidl over voedselverspilling. “Maar wij hebben echt zoutarme producten nodig. Pasta’s, sommige soorten brood, rijstwafels. De kunst is om dat goed uit te zoeken. Het boeiende aan dit onderzoek is, dat de consument ook minder zout moet eten. Daar zit dus een interessant raakvlak.”
Hoogwaardige reststromen
Mengvoederfabrikant Nijsen Company doet al veel met reststromen naar varkens en werkt samen met Kipster. Deze beide voerstromen moet nog een stap verder worden gescheiden. “Hoogwaardige zoutarme reststromen kunnen het beste naar kippen toe. Een kip zet die veel efficiënter om naar eiwitten dan varken dat kunnen. Nutritionisten van Wageningen Universiteit moeten daarvoor de eindwaardes bepalen.”
Nieuw stalconcept
Zanders is met Kipster al jaren bezig met de vraag hoe hij zijn kippen zo diervriendelijk mogelijk op een commerciële wijze kan houden. Samen met de Dierenbescherming ontwikkelde hij een stalconcept waarin de kip natuurlijk gedrag kan vertonen. “Zover dat kan. Met een commerciële werkwijze doet je altijd concessies, die je niet vanuit de natuur kunt nabootsen.”
De rol van dieren in het productiesysteem wil Zanders versterken. “Wat wij massaal doen, is de dieren goede granen voeren. Ik grijp in mijn gedachten terug op mijn ouders en grootouders. In een tijd van armoede gingen zij ook niet goede granen aan de varkens geven. Zij schoven de restjes daar naar toe. Die rol van de dieren weten we, maar zijn we vergeten. Met Nijsen Company zijn we erachter gekomen dat als je alleen reststromen voert, de CO2-afdruk van het product minimaal vijftig procent lager is dan gangbaar. De vraag is hoe we dat nog lager kunnen krijgen, naar een geheel klimaatneutraal ei. Daarom voeren wij alleen reststromen.”
Welke reststromen zijn geschikt voor dieren?
Kipster gaat in het project meekijken naar welke reststromen geschikt zijn voor dieren. Ook is Zanders volop bezig met het ontwikkelen van een ‘varkensconcept’. “Een aantal diersoorten heb je niet nodig in een efficiënt dierensysteem. Wij moeten vooral kijken naar melkkoeien, varkens en kippen. Voor Europa uitgerekend heb je dan niet het aantal dieren nodig wat we nu hebben.”
Reststromen uit de supermarkt inzetten
Duurzaamheidsmanager Renee Bijvoets van Lidl Nederland stelt dat eerst belangrijk is om te kijken welke reststromen uit de supermarkt ingezet kunnen worden. “In de samenwerking zijn ook partijen nodig die het kunnen verwerken. Uiteindelijk is het benutten van reststromen een nieuwe manier van dieren voeden. De capaciteit moet er wel zijn om dit te verwerken. Dat zijn wel uitdagingen. De gedachtegang is in ieder geval dat door het beter benutten van reststromen daar minder goede landbouwgrond voor opgeofferd hoeft te worden.”
Samen tegen Voedselverspilling
Directeur Toine Timmermans van Stichting Samen tegen Voedselverspilling is blij met de stappen die Lidl zet. “Alles bij elkaar gaat het per jaar wel om 180.000 ton goed voedsel dat niet in de supermarktketen wordt verkocht. Daarbij is brood de grote uitschieter.” Het effectief inzetten van reststromen loopt nog wel tegen beperkingen vanuit de wetgeving aan. “Nu wordt alleen nog honderd procent plantaardig materiaal verwerkt, maar daar wordt aan gewerkt. Wat altijd belangrijk is, is dat de consument daarin meegenomen wordt. Goede verhalen omzetten in goede producten. We hoeven niet zoveel waardevolle granen aan dieren te geven. Daar zit nog heel veel aan onvermijdbare verspilling, die we mee kunnen nemen.”
Samen met Kipster, dat met de eieren al een goedlopend product in de schappen van Lidl is, is Renee Bijvoets van de supermarktketen er van overtuigd dat er een goede weg is ingezet. “Vijftig procent minder verspilling in 2030 is de ambitie, maar dat moet sneller kunnen.”
Tekst: Martin de Vries
Beeld: Lidl/Kipster
U heeft zojuist een artikel gelezen uit onze Pluimveekrant!