Prof. Dr. Sjaak de Wit, hoogleraar pluimveegezondheidzorg faculteit Diergeneeskunde UU en senior onderzoeker Royal GD, hoopt uiteraard dat de twee vaccins tegen vogelgriep die momenteel worden getest goede bescherming bieden. Maar hij waarschuwt dat vaccineren niet dé oplossing is tegen vogelgriep. “Het kan een krachtig hulpmiddel zijn. Continu goede bioveiligheid en direct ingrijpen bij een uitbraak blijven prioriteit.”
De Wit vertelt dat pluimveevaccins in zijn algemeenheid het doorgaans ‘verrekte goed’ doen. “Ze kunnen, mits goed uitgevoerd, goed beschermen tegen infecties, ziekteverschijnselen en ook verspreiding van dier tot dier tegengaan.”
De onderzoeker heeft daarom ook goede hoop dat vaccinatie in de onlangs opgestarte veldproef goede resultaten laat zien. Zeker omdat de beide gebruikte vaccins het in een proef onder geconditioneerde omstandigheden bij Wageningen Bioveterinary Research (WBVR) goed deden. Bij het experiment was de zogenaamde R-waarde op acht weken 0,0. Dit betekent dat het virus zich vanuit geïnfecteerde kippen niet verspreidt. Maar vaccinatie kan het vogelgriepprobleem niet alleen oplossen. “Het is niet zo dat we gaan vaccineren en alles is goed. Stel, we hebben goede vaccins. Dan nog steeds is het belangrijk goed op de bioveiligheid te letten. Bij een uitbraak blijven snel melden en direct ingrijpen noodzakelijk”, aldus De Wit.
Veldproef van start gegaan
Eind vorige week startte een veldproef met twee vectorvaccins tegen vogelgriep van Boehringer Ingelheim en Ceva. Voor de proef worden 2.400 kuikens ingezet, bestemd voor de leg. Een groep van 600 kuikens werd op dag 0 gevaccineerd met een vectorvaccin van Ceva. Een andere groep van 600 kuikens kreeg op dag 0 een vectorvaccin van Boehringer Ingelheim toegediend. Een groep van 600 kuikens kreeg op dag 0 ook dit vaccin, maar krijgt na twaalf weken een extra eiwitvaccin. De laatste groep van 600 kuikens is de controlegroep, deze werd niet gevaccineerd. Maandelijks en na vaccinatie wordt de immuniteitsopbouw gemeten. Daarnaast wordt wekelijks met behulp van swabs en bloedonderzoek gekeken of er veldvirus aanwezig is. Op drie momenten in de proef worden er hennen uit de groepen gehaald en naar WBVR gebracht, waar ze in aanraking worden gebracht met het vogelgriepvirus.
Wanneer kunnen we starten?
Het duurt nog wel een tijd voor in de praktijk de eerste vaccinatie tegen vogelgriep gaat plaatsvinden. De eerste resultaten van de veldproef komen vermoedelijk in het tweede kwartaal van 2024 beschikbaar. De analyse en de eindrapportage vindt plaats eind 2025. De farmaceuten die de vaccins leveren zullen zelf testen moeten doen voor Europese toelating van hun vaccins. Dan is het nog belangrijk om te kijken hoe de markt erop reageert. Alle ogen zijn daarbij gericht op Frankrijk. Hier worden eenden gevaccineerd tegen vogelgriep met een eiwitvaccin. Het is afwachten hoe andere landen hierop reageren met betrekking tot import van Franse eendenproducten.
Tekst: Gerben Hofman
Beeld: Royal GD
