De voordelen van uitkomst van vleeskuikens in de stal, in plaats van de broederij, reiken veel verder dan alleen de beschikbaarheid van vroege voeding. De wet- en regelgeving vragen om een alternatieve aanpak en daarmee lijkt on farm hatching aan populariteit te winnen. Vooral darmrijping is een groot voordeel, waarmee gezondheidsproblemen worden voorkomen. “Uitkomst in de stal blijkt een zeer efficiënte tool in de preventie van pootproblemen en enterococcen.”
Dankzij vroege voeding hebben kuikens makkelijk toegang tot vetten en eiwitten, die bij de opstart positief werken voor de energievoorziening en ontwikkeling. Toch blijken kuikens, die daar niet toegang tot hebben, in een later stadium deze achterstand wel weer in te lopen en op het eind dezelfde technische resultaten geven.
Filip de Boel, pluimveedierenarts en kwaliteitsverantwoordelijk bij kuikenbroederij Belgabroed, stelt dat we voor de voordelen van on farm hatching vooral ook verder moeten kijken dan vroege voeding. “Er is geen transport van het kuiken. Uitkomst in de stal zorgt voor relevante vermindering van stress en er is een belangrijk grote daling van kruisbesmettingsrisico. Dit heeft effect op de rijping van de darm”, gaf De Boel aan tijdens een special webinar van Elanco over de belangrijke eerste week.
Darmgezondheid
Het weghalen van externe factoren heeft een positieve invloed op de darmgezondheid. “De kern is dat er door betere darmrijping minder problemen met enterococcen ontstaan en er een betere vertering plaatsvindt.” De Boel haalt een onderzoek uit 2020 dat samen met de Universiteit van Leuven is uitgevoerd. Hierbij is het Nestborn-systeem van Belgabroed vergelijken met uitkomst in de broederij met en zonder de inzet van LincoSpectine. “Omwille van de beschikbaarheid van vroege voeding en het wegvallen van broederij gerelateerde stress vindt er een betere darmontwikkeling plaats. We zagen in de stal een betere darmrijping. LincoSpectine zorgde voor een even goede rijping op eerste dag, maar de kuikens konden de darmrijping langer konden volhouden bij uitkomst in de stal. We zagen ook reductie van antibioticagebruik. Dat zit in het uitsparen van opstartmedicatie, minder pootproblemen en verteringsstoornissen.”
Goede monitoring schaaltemperatuur
De Boel stelt dat uitkomst in de stal vraagt om een goede monitoring van de schaaltemperatuur en die van de vloer. “Belangrijk attentiepunt is dat het risico op een te warme temperatuur groot is. Je mag de honderd graden Fahrenheit niet overschrijden. De warmte gaat in de nabroedperiode nauwelijks verloren. De vloertemperatuur bij binnenkomst moet 28 graden zijn, maximaal 30 op de dag van uitkomst. Je hebt een warmtebuffer. De luchttemperatuur kun je snel laten dalen.” Omdat kuikens schaduwdieren zijn, adviseert De Boel een lage lichtintensiteit. “Het kuiken gaat eerst eten, dan pas drinken. Zorg dat er voldoende eten beschikbaar is en dat het niet is uitgedroogd. Het drinkwater moet schoon zijn. De relatieve vochtigheid moet minimaal 35 procent zijn, maar verhoog die niet te snel, wat dat vergroot ook het risico op bacteriële druk.
Voordelen in de praktijk
Vleeskuikenhouder Bart Janssens uit Zuidvelde werkt met het X-Treck systeem van Vencomatic. Hij ziet de voordelen van uitkomst uit de stal in de praktijk. “Wij zien een absolute verbetering van dierenwelzijn. De kuikens hebben een hogere weerstand en dat zien we terug in minder problemen in de eerste week. Er is rust in de stal. De wateropname gaat gestaag omhoog, er is geen geen run op water. De essentie is, dat het kuiken veel minder stress heeft. Voeding in deze fase zorgt een belangrijk prikkel van darmen. De voordelen van betere sluiting van het darmflora zien wij door de hele ronde terug. De druk van darmvirussen is laag.”
Nu steeds meer collega’s overstappen op Beter Leven 1 ster liggen er volgens de Drentse vleeskuikenhouder kansen, mits de investeringen terugverdiend kunnen worden. Janssen is overtuigd van het feit dat de overstap op on hatch farming in moderne stallen vrij eenvoudig is. “Er zijn geen grote aanpassingen nodig. Het is wel belangrijk dat je de juiste sturing van warmte hebt. Wij kunnen de stallen bijvoorbeeld in zones verwarmen. Daarnaast moet de huisvesting goed geïsoleerd zijn, met weinig tocht.”
Markt vraagt naar on hatch farming
Frank de Louw, medeoprichter van One2born, verwacht in 2022 een nieuwe golf als het gaat om uitkomst in de stal. “Steeds meer retailers nemen in de marketingcommunicatie de vroege voeding in de stal mee. Dit of volgend jaar zullen de eerste concepten in de markt komen. “Food en retail worden steeds meer ketenregisseur. In de pluimveeschakels kan iedereen die on hatch farming toepast er voordelen aan ervaren. Imago en technisch voordelen moeten uiteindelijk voor extra verdiensten. Ook voor de legsector zijn we bezig met een andere route, dan die waarin de eendagshaantjes worden gedood”, kondigt hij al aan.
Weinig voordelen vroege voeding op lange termijn
Innovatiemanager Maarten Hollemans van Coppens Diervoeding deed een promotieonderzoek naar de voordelen van vroege voeding. Ook met het idee dat de eerste week effect heeft op de verdere ontwikkeling van het kuiken. “De kuikens die meteen na uitkomst voer werd verstrekt, hebben in de eerste week een zwaarder gewicht, maar later zien we geen verschillen meer in voederconversie.
Vroege voeding geeft een voorsprong. Deze kuikens hebben een groter absorptieoppervlak en meet veteringsenzymen. We zien dat de darmen sneller bevolkt zijn met bacteriën. Alle verschillen verdwijnen echter binnen twee tot tien dagen. De vroege voeding zorgt dus voor een versnelde afrijping van het maag- en darmstelsel, maar op lange termijn is er geen verschil.” Dat geldt ook voor het immuumsysteem. “We zagen hogere niveaus qua antistoffen tot zeven dagen leeftijd, maar geen effecten in het latere leven. Vroege voeding an sich is dus geen oplossing voor het latere leven met het oog op coccidiose en enteritis. De voordelen van on hatch farming zitten dus met name in omgevingsinvloeden.”
Tekst en beeld: Martin de Vries
Je hebt zojuist een artikel gelezen uit de Pluimveekrant. De krant gratis thuis op de mat?
