Het inkuilen van mengteelten van veldbonen en granen zorgt ervoor dat deze aangewend kunnen worden als lokaal geproduceerde alternatieve eiwitbron in bio-leghennenvoeder. Dat kon besloten worden uit het recent afgelopen KUILEG-project. Dit project liep drie jaar en werd gefinancierd door het Vlaams Departement van Landbouw en Visserij. Belgische partners ILVO (Instituut voor Landbouw-, Visserij- en Voedingsonderzoek), Inagro en Proefhoeve Bottelare (HOGENT-UGent) zochten en vonden een lokaal alternatief voor sojaschroot in bio-leghennenvoeder.
In hun zoektocht naar lokale alternatieve eiwitbronnen kwam het onderzoeksconsortium al gauw terecht bij veldbonen. Deze zijn eiwitrijk, maar bevatten ook veel anti-nutritionele factoren (ANF), zoals vicine en convicine, waardoor ze intoxicatie kunnen veroorzaken bij leghennen. Bijkomend probleem in de biologische sector is dat het aantal toegelaten verwerkingsmethodes beperkter is dan in de reguliere sector. Inkuilen als verwerkingstechniek behoort echter wel tot de mogelijkheden.
KUILEG-project
In het KUILEG-project werd dan ook een antwoord gezocht op twee centrale onderzoeksvragen, nl. ‘In welke mate is het gehalte aan ANF gereduceerd bij het inkuilen van veldbonen?’ en ‘Is het haalbaar om lokaal geteelde mengteelten van veldbonen en granen in te zetten als alternatieve eiwitbron voor kippen?’.
Proef types mengteelten
Uit een eerste proef waarbij verschillende types mengteelten (veldbonen in combinatie met granen) werden ingezaaid, bleek het inkuilen effectief een succesvolle techniek te zijn om de aanwezige ANF te reduceren. Vooral de vicine-gehaltes daalden spectaculair, soms zelfs met meer dan de helft, tot zelfs bijna 90% bij de winterveldboonvariëteit Axel. Daarnaast bleef de nutritionele waarde (ruw eiwit, ruw vet en ruwe celstof) van de kuil nog steeds goed. Door deze veelbelovende resultaten is ook een prestatie- en een verteringsproef bij leghennen uitgevoerd aan het ILVO. Daarbij is het aandeel sojaschroot in het voeder (zoveel mogelijk) vervangen door (ingekuilde) veldbonen of een ingekuilde mengteelt van veldbonen en granen.
Prestatieproef
In de prestatieproef zijn geen significante verschillen gevonden tussen de verschillende voeders voor wat betreft prestaties (legpercentage, eigewicht, eimassa, voederopname en voederconversie) en eikwaliteit (schaaldikte, breuksterkte, dooierkleur en Haugh Unit). De verteerbaarheid bleek beter bij de ingekuilde mengteelten in vergelijking met de droge veldbonen. Mogelijks zorgt het inkuilproces voor een verbeterde eiwitbeschikbaarheid. Uit deze proeven kan besloten zijn dat het mogelijk moet zijn om sojaschroot in een bio-leghennenvoeder te vervangen door een ingekuilde mengteelt van veldbonen en granen.
Vervolgproject vlinderbloemige gewassen
Eind 2020 werd een vervolgproject opgestart, nl. OPTIPLUIM. In dit LA-project zullen dezelfde partners de meest optimale teelt van vlinderbloemige gewassen voor pluimveevoeding bepalen. Er is gefocust op het telen van veldbonen en erwten, in combinatie met gerst, tarwe of triticale. Het doel hierbij is om een maximale eiwitopbrengst te bekomen. Naast inkuilen zullen ook andere verwerkingsmethodes, zoals toasten en extruderen (ook toegelaten in de biologische sector), zijn onderzocht. In het kader van dit project zullen proeven plaatsvinden bij zowel biologische als conventionele leghennen en vleeskuikens. Ook een haalbaarheidsstudie vanuit economisch en milieukundig standpunt staat op het programma. Meer info bij marta.lourenco@ilvo.vlaanderen.be, of via www.pluimveeloket.be.
Tekst: Karolien Langendries (PLUIMVEELOKET) – Marta Lourenço (ILVO) – Luk Sobry (Inagro) – Eva Wambacq & Joos Latré (Proefhoeve Bottelare HOGENT-UGent)
